STRESİN BİYOKİMYASI NEDİR? VÜCUDA NELER YAPAR?

1. Amigdala aktivitesi artışına sebep olur. Sürekli amigdala aktivitesi olması sempatik sistemin sürekli aktif olmasına sebep olur. Sempatik sistem normalde doğada tehlike anında bizi korumak için aktive olan bir sistemdir. Vücuda “kaç savaş” komutunu verir. Sürekli bu aktivasyon dürtüsel davranışlara, agresifliğe sebep olur.

2. Hipotalamopitüitoadrenal aksı (HPA) aktive eder.

3. Süreğen HPA aktivasyonu major depresyon, obsesif kompulsif bozukluk, anskiyete gibi psikiyatrik hastalıkların artışına sebep olur.

4. Tükenmişlik sendromu yapar.

5. Konsantrasyon bozukluğu, hafıza zayıflığı yapar. Beyin sisi yapar.

6. Uyku bozukluğuna neden olur.

7. Adrenalin, noradrenalin, glukokortikoidler ve kortizol seviyelerini yükseltir.

8. Yüksek tansiyona sebep olur.

9. Sindirim fonksiyonlarını azaltır.Besin öğesi emilimini ve kullanımını azaltır.

10. Besin öğelerini tüketerek azalmasına neden olur.Kalsiyum, magnezyum, çinko gibi.

11. Mide ağrısı gibi dispeptik yakınmalara neden olur.

12. Bağırsak motilitesini bozarak kabızlığa neden olabilir.

13. Bir çok hormonu baskılar. Östrojen, progesteron, testesteron, büyüme hormonu, tiroid hormonları.

14. Baskıladığı hormonlar aracılığıyla infertileteye, cinsel işlev bozukluklarına sebep olur.

15. Büyüme hormonu gibi yapıcı bir hormonu azaltarak yaşlanma gibi yıkıcı sürece neden olur. Ciltte sarkma, kaslarda erime, kemik yapısından bozulma, kanser oluşum risk artışına neden olur.

16. Tiroid hormon dengesini bozar. T4 den T3 dönüşümünü azaltır. Reverse T3 oranını artırarak vücut metabolizmasını yavaşlatır. Yorgunluk hissi verir.

17. Kronik yorgunluk sendromu yapar.

18. İnsülin direnci başlar. Bu hem şeker hastalığı( diabet) hem de kalp damar hastalıkları, beyin hastalıklarına zemin oluşturur.

19. Abdominal obeziteye neden olur.

20. Hücresel immüniteyi etkiler.

21. Otoimmün hastalık riskini artırır.

22. Kronik hastalıklara neden olur.

23. Enfeksiyon ve gribal hastalık sıklığını artırır.

24. Kap damar hastalıklarına zemin hazırlar.

25. Demans için risk faktörüdür.

26. Migren ve baş ağrılarını tetikler.

27. Romatizmal hastalık riskini artırır.

28. Yaşlanma sürecini hızlandırır.

PLASTİK MALZEMELERİN HANGİSİ GÜVENİLİR?

 

PLASTİK MALZEMELERİN HANGİSİ GÜVENİLİR?

     Plastik malzemelerin doğaya verdiği zararı hepimiz biliyoruz. Diğer ülkeler kullanımı azaltmaya ve geri dönüşümü yapmaya çalışsa da bizim ülkemizde alışveriş poşetlerinin ücretli olması dışında pek bir uygula yok gibi. Sadece çevreye değil insan vücuduna da zararlı olduğu durumlar vardır.

     Gıdalarda kullanılan plastik ambalajlar, kaplar içindeki maddeye göre onay alır. Mesela siz yoğurt kutusu için onay almış bir yoğurt kabını buzlukta, ısıl işlemde veya turşu kurmakta kullanırsanız zararlı hale gelebilir. Tek kullanımlık kapları yıkayıp tekrar kullanmaya çalıştığınızda veya dondurduğunuza o ürün zaralı bileşik yaymaya veya bakteriler için odak olmaya başlar.

     Mümkün oldukça plastikleri hayatımızdan çıkarmaya çalışsak da onlardan tamamen kurtulmak pek de mümkün olmuyor maalesef. Ancak ürünlerin altındaki numaralarından az çok zarar oranını tespit edilebilir ve kullanımına karar verebilirz. 1, 2, 4, 5 nispeten güvenilir numaralardır.

     Güvenli ürün olarak satılan ve çoğumuzun tercih ettiği tupperware ürün içeriği ve kullanılan materyali ben kendi sayfasında bulamadım Ancak LDPE (4 numara), PP (polyprolen, 5 numara), polikarbon ( 7 ve diğer) içerdiğine dair yazılar bulunmaktadır. Kalp kapak protezi, buzdolabı materyali, kontakt lenste kullanılan maddeler içerdiğini belirten yazı da mevcut olmakla birlikte bu maddelerin sıcak, soğuk veya asitli gıdalardaki güvenirliğinden bahsedilmemiştir.

1 NUMARA PET veya PETE (polyethylene terephtalate)	Tek kullanımlıktır. Dondurulmamalı, bulaşık makinesinde yıkanmamalı ve mikrodalga fırında kullanılmamalıdır. Su, meşrubat, sıvı yağ şişesi
2 NUMARA HDPE veya HDP (high density polyethylene)	Daha çok süt, deterjan, oyuncak ve plastik torbaların imalatında kullanılıyor.
3 NUMARA PVC veya V (poly vinyl chloride)	Bu plastik ürünler gıdalarla kullanılmamalıdır. Detejan, su borusu vb
4 NUMARA LDPE (low density polyethylene)	Kuru temizleme, çöp torbaları, yemek saklama kaplarında bulunur. Suya herhangi bir kimyasal karıştırmasa da, bu plastiğin su şişesi olarak kullanılması yasak.
5 NUMARA PP (polypropolene)	Isıya karşı yüksek bir dirence sahip. PP, aynı zamanda gıdada yağlanma ve rutubeti engellemek için ideal. Güvenilir kabul edilir.
6 NUMARA PS (polystyrene)	Genellikle kullan-at tarzda (yemek paketleri, plastik bardaklar, tabaklar, yumurta kapları ve kaşık) vs. için kullanılıyor. Isındığı zaman kanserojen bileşikler yayabiliyor. Uzun süreli kullanımlarda kesinlikle tavsiye edilmiyor. Çok kullanılan bir şey olmasına rağmen zararlıdır. Al -götür Kahve kapaklarında kullanılır ancak sıcak teması uygun değildir. Margarin , yoğurt kapları vb
7 VE ÜZERİ NUMARA	Kullanılması önerilmez Karışık polikarbon materyallerden imal edilir. BPA (Bisphenol A) içerir.

EMG ( ELEKTROMYOGRAFİ)

 

EMG NEDİR?

     EMG (elektromyografi) kas ve sinirlerin elektriksel özelliklerinin ölçülmesini sağlayan bir testir.

EMG NASIL YAPILIR?

     EMG tetkiki iki kısımda yapılır: 

1) Sinirlerin incelenmesi 

2) Kasların incelenmesi 

Tanıya göre her ikisinin veya yalnızca birinin yapılması gerekebilir.

 

   1) Sinirlerin incelenmesi: Kol, bacak, veya diğer vücut kısımlarında seçilen bazı sinirler, deri üzerine yerleştirilen bir elektrot aracılığı ile elektrik akımı verilerek uyarılır. Elektrik akımı verildiği yerde hoşa gitmeyen fakat dayanılabilir bir his oluşturur. Verilen uyarı ile sinirde ortaya çıkan elektriksel aktiviteler çeşitli şekillerde ölçülür. Bir EMG incelemesi sırasında genellikle böyle 5-10 sinirden ölçüm yapılır. 

   2) Kasların incelenmesi: İğne şeklinde bir elektrot kol, bacak veya diğer vücut kısımlarında seçilen bir kas içine yerleştirilerek kastaki elektriksel aktiviteler incelenir. Kullanılan elektrot, enjeksiyon iğnelerine benzer boyut ve görünümdedir. Elektrot iğnesinin kas içine yerleştirilmesi sırasında duyulan ağrı kas içine ilaç enjeksiyonu yapılışı sırasında duyulan ağrıya benzer; fakat EMG'de herhangi bir madde enjeksiyonu yapılmadığı için ağrı daha az şiddetlidir. Her bir kasın incelenmesi birkaç dakika sürer. Bu süre içinde iğne kas içinde tutulur. Kas içinde değişik yerlerden kayıt alma amacıyla iğnenin yönü ve yerinin birkaç kez değiştirilmesi gerekebilir. Bu işlemler genellikle ağrısızdır veya katlanılabilir derecede hafif şiddette bir ağrı oluşturur. Bir EMG tetkikinde incelenmesi gereken kas sayısı düşünülen tanıya göre değişir; genellikle 1-10 arası sayıda kas incelenir. 

 EMG'Yİ KİM YAPAR?

     Sinir iletimlerinin ölçümü doktorun belirlediği şekilde bir EMG teknisyeni, kasların incelenmesi işlemi ise sadece doktor tarafından yapılır.

  

EMG NE KADAR SÜRER? 

     İnceleme süresi yapılması düşünülen işlemin kapsamına göre 15 dakika ile 1.5 saat arasındadır.

YAN ETKİSİ VAR MIDIR?

 

     EMG'nin, elektrikle uyarım ve iğne ile inceleme sırasında ortaya çıkan ağrı dışında beklenen bir yan etkisi ve bilinen kalıcı bir zararı yoktur, Ender olarak, incelenen kaslar içinde geçici bir kan birikimi oluşabilir. Çok daha ender olarak bazı derin gövde kaslarının incelenmesi sırasında, komşu doku ve organlarda geçici olumsuz etkiler ortaya çıkabilir. İleri derecede kan pıhtılaşma bozukluğu olan veya kan pıhtılaşmasını engelleyen ilaç kullanan hastalarda zorunlu olmadıkça EMG incelemesi yapılmaz. Bunun dışında her yaş grubunda ve herkese yapılabilir; hastada kalp pili veya beyin pili bulunması EMG yapılmasına engel değildir.

     KAYNAK: Türk Nöroloji Derneği